Adana çocuğu olan edebiyatımızın büyük ustalarından Orhan Kemal’in roman ve öykülerinde kullandığı yerel deyim ve sözcükler, anlamları ile birlikte bir kitapta toplanarak yayınlandı. 

Everest Yayınevi’nin Orhan Kemal’in oğlu Işık Öğütçü’nün ön sözü ile yayınladığı 325 sayfalık kitabın Adanalı yazarı M.Nevzat Hız, bu yapıt için ünlü yazarın 22 yapıtını uzun bir çalışma ile birkaç kez tarayarak birçok bölgede ve yaştaki okurlara yabancı gelebilecek Adana dilinde kullanılan sözcükleri belirledi. “Bir Şehir Sözlüğü- Orhan Kemal’in Adanası” adlı kitabında her sözcük ya da deyimin geçtiği romanın adını. tümcenin tümünü ve anlamını ayrı paragraflar haline getirdi.

Daha önce de Adana’ya ilişkin çeşitli yayınları olan araştırmacı yazar ve fotoğraf sanatçısı M.Nevzat Hız bu kitabı ile ilgili şu bilgiyi verdi:

“ Büyük usta, romanlarındaki kişileri kendi dillerinde konuşturuyor ise de kendisi öz Türkçe yazmaya önem vermiştir.  Kullandığı dil, futbol oynarken takım arkadaşlarının, fabrikalarda çalışan işçilerin veya tarlalarda çlışan ırgatların, köylülerin ve şehirlilerin konuştuğu dildir. İyi bir gözlemci olan yazarımız dili ve anlatış biçimlerinin yanında deyimler, atasözleri ve kalıp sözler ile anlatımı güçlendirmektedir. Eserlerindeki sözcük dağarcığının zenginliğini ve Adana dilinin anlatım gücünü okuyucularına ustalıkla sunmaktadır.

 Adana dili,  tarih boyunca çok kültürlü, kendine özgü kuralları olan, bol küfürlü, bol argolu konuşan halkın tüm katmanlarının dilidir.  Bu sözlük çalışmamda sözcüklerin farklı anlamlarını değil, sadece roman ve öykülerdeki tümcelerde kullanılan anlamlarını yazdığımı belirtmek isterim. Nedeni ise gereksiz bilgi vermemek ve özellikle gençlere yardımcı olmak, ülkemize Adana dilini tanıtmak ve belgelemektir.

Orhan Kemal, o yıllarda söylenen çok sayıda tekerleme, türkü, şarkı, şiir, dua, marş, nara atışmaları, çocuk oyunlarını yapıtlarında kullanarak gelecek kuşaklara aktarılmasını da sağlamıştır.  

İki binden fazla sözcük, deyim, atasözü ve kalıp sözün karşılıkları veya açıklamalarını en doğru şekilde yapmak için çok çaba göstermem gerekiyordu. Bu çalışmamın, ilerde gerçekleştirilecek olan ‘Adanaca’ sözlüğüne de bir kaynak olacağına düşünüyorum.”