İlginç bir seçim yaşadık, gerçekten.
Oylarını 3 milyondan fazla artıran CHP, büyükşehir ve iller bazında 81 belediyeden 35'ini kazandı.
CHP'nin 2019'da aldığı 14 milyona yakın oy bu seçimde 17 milyon 300 bini aşarken, AK Parti'nin aldığı 20 milyon 500 oy 16 milyon 300 bin civarına geriledi. MHP'nin oyları 1 milyon 100 bin, İYİ Parti'nin oyları ise 1 milyon 700 bin civarında düştü.
Türkiye ortalaması dikkate alındığında Adana bazında daha dikkat çekici ve çarpıcı bir sonuç yaşandığını söyleyebiliriz. Ülke toplamında oylarını artırarak zafere koşan CHP, Adana’da oyları azalırken bile bir Büyükşehir 9 ilçe belediyesi kazandı.
İlginç ötesi bir durum..
Hem CHP Genel Merkezi’nin hem de partinin Adana’daki yerel aktörlerinin bunu sağlıklı bir şekilde değerlendirmesi gerekiyor. Elbette iktidarı sarsıcı düzeydeki zaferi sorgulamak istemiyoruz; ancak galibiyetin neden ve koşullarını da irdeleme bir gazetecilik sorumluluğu.
Üstelik veriler siyasetin ruhudur.
Öncelikle yerelden öte bir genel seçim havasında geçen 31 Mart süreci sosyal, siyasal ve ekonomik boyutuyla iktidarın aleyhine işledi.
Hayat pahalılığı, emeklilerin durumu gösterilen kötü-yetersiz adaylar ve Erdoğan’ın deyimiyle ‘ihanet’, AK Parti seçmenini sandığa götürmedi.
2019’da yüzde 84.64 olan katılım oranı, 2024’de yüzde 79.11’e düştü.
Sandığa gitmeyenlerin neredeyse tamamına yakını iktidar yanlısı seçmendi; iktidarın politikalarını öfke duyan muhalif seçmen tam tersini yaptı.
Bu nedenle CHP’nin zafer sarhoşluğuna kapılmayıp hesabını kitabını mantıklı bir şekilde yaparak iktidara yürümesi mümkün olabilir.
Yerele indirgersek;
2019 yerel seçimlerinde Zeydan Karalar 655 bin, Cumhur İttifakı adayı Hüseyin Sözlü 523 bin bin oy aldı.
Beş yıl sonra aynı Zeydan Karalar 105 bin düşen oyuyla 550 binde kaldı, kazandı. Cumhur İttifakı adayı Kocaispir’in 442 bin oyu, üç aşağı beş yukarı aradaki farkın sabit kalmasını sağladı.
İYİ Parti adayı Ayyüce Taş 50 bin, DEM adayı Mahfuz Güleryüz 66 bin, Yeniden Refah adayı Selahattin Baysal da 22 bin oyu hanesine yazdırdı.
2019'de Seyhan’da CHP’li Akif Akay 242 bin oyla ipi göğüslerken Cumhur İttifakı adayı Fikret Yeni 162 bin oy alabildi.
31 Mart‘ta ise CHP’li Oya Tekin 158 bin oyla, 121 bin oy alan AK Partili Erdal Hatipoğlu’ndan mazbatayı kaptı. CHP’nin düşen oy miktarında DEM adayı Mehmet Karakış (48 bin) İYİ Parti adayı Akif Akay’ın da (25 bin oy) az bir oranda etkisi söz konusu.
Bu noktada Cumhur İttifakı oylarının da 41 bin azaldığını belirtmekte de fayda var.
Geçen dönem Soner Çetin’in 125 bin oyla kazandığı Çukurova ilçesinde ise CHP’li Emrah Kozay 109 bin oy aldı.
Cumhur İttifakı’nın (MHP) ilçedeki oyları 78 binden 54 bine düştü. Soner Çetin 17 bin oy aldı. Bu rakamı baz alırsak CHP’nin oyları yerinde saydı diyebiliriz.
Sadece Yüreğir ilçesine ayrı bir paragraf açmak mümkün.
2019’da tartışmalı sayımlar sonucu AK Partinin 103 bin oyla (3 bin fark) kazandığı bu ilçede, 5 yılın ardından CHP adayı Ali Demirçalı, bu kez 75 bin oyla seçimi önde bitirdi. Cumhur İttifakı ile aradaki fark bu kez 4 bin oyla CHP lehine idi.
DEM adayı İbrahim Kocaman’ın aldığı 15 bini geçkin oy gözardı edilmemeli; zira Yüreğir’e ayrı paragrafı bu yüzden açtık.
Son söz CHP’nin…
Belediyeler gösterdikleri üstün performans ve nitelikli adaylarla mı; yoksa iktidardaki düşüş ile mi kazanıldı?
Cevapları partinin ve ülkenin geleceğine rehberlik edecek.