Adam yayınlarından 1982 yılında çıkan William Faulkner’in ‘Döşeğimde Ölürken’ romanını çeviren ve bir cümlede geçen ‘ensest’ sözcüğünü ‘Kızılbaş’ olarak çevirdiği ortaya çıkan Murat Belge’ye Aleviler, aydınlar tepki gösterdi. Belge’nin derhal özür dilemesi gerektiği belirtildi.
Türkiye’de Alevilere yönelik nefret söylemleri, iftiralar çevirilere de yansıyor.
Yazar-Çevirmen Murat Belge, Adam yayınlarından 1982 yılında çıkan William Faulkner’in ‘Döşeğimde Ölürken’romanında “ensest” sözcüğünü “kızılbaşlık” olarak çevirmiş!
Murat Belge, aslı “One of them had to ride backward because the state’s money had a face to each backside and a backside to each face, and they are riding on the state’s money which is incest” olan cümleyi şu şekilde çevirmiş:
“Birisinin öyle gitmesi gerek çünkü devletin parasının her yüze bir sırtı var, her sırta da bir yüzü ve onlar da devlet parasıyla trende gidiyorlar ki buna da kızılbaşlık denir.”
Haberin duyulması üzerine Murat Belge’ye Alevilerden ve aydınlardan tepkiler gecikmedi. Tepkilerden bazıları şöyle:
“İKİ ELİMİZ YAKASINDA OLACAK”
Alevilerin Sesi Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Erdal Kılıçkaya: Kötülüğün dibi bunlar! Bu duruma önce bu ülkenin aydınları, sanatçıları, yazarları, solcuları, kadınları, gençleri tepki göstermeli. Bu kin ve nefret söyleminin muhatabı sadece Aleviler değil, bu coğrafyanın tüm kendisine insanım diyenleridir.
Murat Belge bu kin ve nefret söyleminden dolayı derhal önce Alevilerden, sonra tüm kamuoyundan özür dilemelidir. Bu hatasını derhal düzeltmez ise her daim iki elimiz iki yakasında olacaktır. Biline…
Prof. Dr. Bedriye Poyraz: İnanılır gibi değil, özür dilemeli!
Doç. Dr. Ayfer Karakaya: Hep söylüyorum, Alevifobi dindarlarla sınırlı bir hastalık değil diye.
Akademisyen Kudret Nezir Yunusoğlu: Yıllarca Güney Edebiyatı dersimde öğrencilerimle Faulkner ve ensest sembolizmi üzerine konuşmuşuzdur. Bir kere bile aklımdan geçmeyen Kızılbaşlık ifadesini Murat Belge gibi tecrübeli bir eleştirmen ve çevirmenin aklına getiren çarpık kültürel kodlama, ülkemizdeki Alevilik ile ilgili önyargıların nerelere kadar işlemiş olduğuna dair çok hazin bir örnektir.
“TAM BİR ZAVALLILIKTIR”
Gazeteci-Yazar Mustafa Kemal Erdemol: Murat Belge’nin ifadeleri egemen söylemden kendisini kurtaramamış liberal başıbozukluğun boşboğazlıkla birleşince ne tür pislikler saçabildiğini gösteriyor. Kendilerine ait tek bir özgün “kavramı” olmayan bu tiplerin başkalarının alçaklık dolu kavramlarına başvurması tam bir zavallılıktır. Hayattayken ölmeyi başardığı için Belge’yi “kutlarım”
Yazar Taylan Kara: Türkiye’de düşünce dünyasında çok sıkı bir ilişkiler ağı var. Bazı insanlar ne yaparsa yapsın asla ama asla leke tutmuyor. O insanlara her şey serbest ve o insanlar ne yaparsa yapsın en küçük bir eleştiri yapmak dahi yasak. Bu dokunulmazların öyle fanatik bir mürit kitlesi ve öyle sıkı bir şebekesi var ki bu kitle gözlerinin önünde olan bir olayı kolayca inkar edip düşman gördüklerine her türlü iftirayı atabiliyor.